رم (RAM) یکی از مهمترین اجزای کامپیوتر است. این قطعه برای ذخیره سازی سریع اطلاعات سیستم عامل، نرم افزارها و دسترسی بی وقفه به آنها است. حجم یک حافظه رم، تاثیر زیادی در قدرت و افزایش سرعت کامپیوتر دارد و البته در مجموع سرعت، حجم و نوع حافظه فاکتورهایی مهم در انتخاب رم هستند. اما به عنوان مثال، یک رم ۲ گیگابایتی DDR۲ با باس۸۰۰ مسلماً قدرتی در حد و اندازه های یک رم ۲ گیگابایتی DDR۳ با باس ۱۳۳۳ ندارد. برای اینکه دلیل این مساله را بدانید و از تفاوت های رم های DDR۲ و DDR۳ آگاه شوید، توصیه می کنم، ادامه این مطلب را مطالعه نمایید.
▪ تغییر عمده
در سال ۲۰۰۸ اینتل پردازنده های i۷ خود را عرضه کرد. این پردازنده ها با مادربردهایی که به چیپست X۵۸ مجهز بودند، سازگار بود. همزمان با ورود این مادربردها نوع جدیدی از حافظه ها معرفی شد که DDR۳ نامیده شدند.
▪ رم های DDR۲ و DDR۳ چه تفاوت هایی دارند؟
در دو سال گذشته تمام صنایع تولید سخت افزار به DDR۳ روی آوردند و در حال حاضر همه پروسسورهای اینتل و حتی پردازنده هایی که اخیراً توسط AMD تولید شده اند با مادربردهایی که با DDR۳ سازگار هستند، تطبیق داده شده اند.
لازم است بدانید که نام DDR از حروف اول عبارت Double Data Rate گرفته شده. این نام از زمانی که رم های DDR از اواخر قرن گذشته وارد بازار شدند، رایج شد. Double Data Rate RAM به معنی جابجایی دو مقدار دیتا در یک واحد زمانی یکتا است که در حالت تئوری سرعتی دو برابر SD RAM ها داشتند.
پس از DDR ها، تکنولوژی های DDR۲ و DDR۳ به صورت مشترک، با هدف افزایش کانال های انتقال دیتا در یک واحد زمانی و در نهایت افزایش سرعت، پایه گذاری شدند. رم های DDR۲ با توانایی انتقال ۴ مقدار دیتا و رم های DDR۳ با افزایش آن به ۸ مقدار دیتا در یک واحد زمانی، به این اهداف خود رسیدند. بدین ترتیب اگر هر واحد زمانی را ۱۰۰ مگاهرتز حساب کنیم، این مقدار در رم های DDR تا ۱۶۰۰ مگابایت بر ثانیه و در رم های DDR۲ و DDR۳ به ترتیب تا ۳۲۰۰ و ۶۴۰۰ مگابایت بر ثانیه افزایش می یابد. و بدیهی است که هر چه حجم قابل جابجایی در هر ثانیه بیشتر باشد، بهینه تر است.
▪ قابلیت ها و سازگاری
درست است که پهنای باند بالا، قابلیت موثری برای رم به حساب می آید، اما در حقیقت ۹۹ درصد برنامه ها توانایی استفاده کامل از پهنای باند بالا را ندارند. این قابلیت به نوع کاربری کامپیوتر وابسته است. یک کامپیوتر سرور و یا یک کامپیوتر رومیزی معمولی به یک میزان از پهنای باند بالای رم شان استفاده نمی کنند.
برای اینکه بدانید حافظه رم شما چه مقدار از پهنای باندش استفاده می کند می توانید از Benchmark Software هایی که به منظور تست حافظه و توانایی کامپیوتر طراحی شده اند استفاده کنید.
رم های DDR۳ با DDR۲ سازگاری ندارند و برای اینکه کامپیوتر خود را با جایگزین کردن رم های جدید ارتقا دهید، ابتدا باید مادربرد خود را عوض کنید. همچنین اگر در حال حاضر کامپیوتری دارید که از رم های DDR۲ در آن استفاده می کنید، در صورتی که بخواهید پردازنده و مادربردش را هم عوض کنید، به احتمال زیاد لازم است با رم های DDR۲ خود هم خداحافظی کرده و آنها را با رم های DDR۳ جایگزین نمایید.
البته تعداد کمی از مادربردها از این قاعده مستثنا هستند و به اسلات مربوط به هر دو این مدل های رم، مجهز شده اند. البته این مادربردها با چیپ ست های قدیمی مجهز شده اند.
به هر حال اینتل و AMD در نسل های آینده محصولات خود، DDR۳ را مد نظر قرار داده اند و در صورتی که قصد تعویض پردازنده را دارید، باید علاوه بر مادربرد، به فکر خرید رم های جدید هم باشید.
▪ Clock Speed
از دیگر خصوصیات مهم رم، Clock Speed است. این خصوصیت در رم ها نشان می دهد، انتقال اطلاعات از یک گذرگاه، با چه سرعتی در یک بازه زمانی انجام می شود. این مقدار نشان دهنده قدرت رم و پهنای باندی است که می تواند از آن بهره ببرد. واضح است که هر چه میزان Clock Speed بیشتر باشد، بهتر است. البته افزایش این مقدار بر سرعت کارهای روتین و معمولی تاثیر چندانی نخواهد داشت، اما بر سرعت اجرای بازی ها و برخی نرم افزارها که نیاز به سرعت در دسترسی به اطلاعات حافظه دارند، بسیار تاثیر گذار است.
در صورتی که قصد خرید مادربرد جدید دارید، توجه به یک نکته بسیار توصیه می شود. برخی مادربرد ها تنها با رم هایی سازگار هستند که Clock Speed آنها روی مقدار خاصی محدود شده باشد. لذا بهتر است قبل از خرید یک مادربرد با مراجعه به سایت آن، از این مورد آگاه شوید. البته بسیاری از مادربردها چنین محدودیتی ندارند، اما بررسی قبل از خرید، بهتر از خرید، بدون آگاهی قبلی است.
در نهایت باید به این نکته اشاره کرد که رم های DDR۲ به زودی همانند رم های DDR و SDRAM از رده خارج می شوند، اما تکنولوژی جدید در تولید رم ها و افزایش حجم و سرعتی که در رم های DDR۳ شاهد خواهیم بود، بازار را پر می کند. فراموش نکنید قبل از خرید مادربرد جدید، نوع رم قابل نصب روی آن را بررسی کنید.